آلرژی بینی و سینوس شایع ترین بیماری بشر می باشد که هرچند کشنده نمی باشد ولی باعث مشکلات زیادی برای بیش از ثلث افراد جامعه می گردد.
عمده موارد آلرژی بینی دائمی بوده و در تمام طول سال باعث ناراحتی و ایجادعلامت می گردد،قریب %20 آلرژی بینی فصلی دارند ولی تقسیم بندی جدید آلرژی بینی بر مبنای گهگاهی بودن یا دائمی بودن می باشد.
مهترین علامت آلرژی بینی گرفتگی بینی وایجاد ترشحات آبکی درجلوبه شکل آبریزش بینی،خلط غلیظ وچسبناک پشت حلقی می باشد ومواردی چون عطسه،سوزش،تحریک بینی،گلودرد،احساس منگی وخستگی و فشاردرگوش به همراه افت شنوایی گهگاهی وخارش گوش می باشد.

تأثیر بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی (بینی و سینوسها بر آسم)

برای پزشکان متخصص آسم کاملاً روشن شده است که ناراحتی دستگاه تنفسی فوقانی (بینی و سینوسها) می‌تواند بر تمامی دستگاه تنفسی تأثیر بگذارد.
اگر احتقان بینی و یا عفونت نهفته سینوس وجود داشته باشد،احتمال حمله آسم بیشتر است.
توجه به جزئیات می‌تواند تغییرات عمده‌ای در حال عمومی بیمار ایجاد کند. توجه به علائم بیماری در بینی و سینوسها بسیار اهمیت دارد و نباید آن را ناراحتی‌های جزئی،که نیازی به درمان ندارند، فرض کرد.
اعصاب گیرنده محرکها در پشت گلو موجب حمله آسم می‌شوند
درباره مکانیزمی که تأثیر ناراحتی‌های مجاری تنفسی فوقانی را بر نشانه‌های آسم توضیح می‌دهد،در بین پزشکان اختلاف نظر وجود دارد.
به هر حال، کاملاً روشن است که اعصابی که از بینی و سینوسها به مجاری هوایی می‌روند،می‌توانند موجب حمله آسم شوند.
به علاوه، هنگامی که احتقان سینوس وجود داشته باشد.
ترشحات مخاطی از طرق صاف کردن گلو می‌باشد.
وجود خلط در پشت گلو می‌تواند گیرنده‌های محرک را که آنجا قرار دارند، تحریک کند و با انقباض مجاری تنفسی،سبب بروز نشانه‌های آسم شود.
درمان صحیح بیماری‌های بینی و سینوس موجب بهبود علائم آسم می‌شود
بدون توجه به دلائلی که ذکر شد،روشن است که درمان دارویی ناراحتی‌های مجاری تنفسی فوقانی می‌تواند تا حد زیادی به بهبود نشانه‌های آسم منتهی شود.هنگامی که شخص مبتلا به آسم حاد است و نسبت به داروها واکنش نشان نمی‌دهد،عکسبرداری از سینوس و معرفی بیمار به متخصص گوش و حلق و بینی برای معاینه دقیق الزامی است.
در مقایسه با مشکلات مربوط به نشانه‌های آسم،اکثر بیماران ناراحتی گرفتگی بینی را بی‌اهمیت تلقی می‌کنند.در صورتی که درمان ناراحتی‌های سینوس و بینی، در پاره‌ای موارد می‌تواند بهبود نشانه‌های آسم را در پی داشته باشد.
با توجه به این نکات،بررسی وضع بینی و ناراحتی‌هایی که ممکن است موجب احتقان آن شود، ضروری است.

عملکرد بینی
بینی به عنوان یک صافی، که مانع از ورود مواد خارجی به مجاری تنفسی می‌شود، عمل می‌کند. برای انجام این وظائف، بینی به مقداری ترشحات مخاطی نیاز دارد.
التهاب آلرژیکی پرده مخاطی بینی
التهاب آلرژیکی پرده مخاطی بینی یک اصطلاح پزشکی است که برای توضیح احتقان بینی،آبریزش بینی،و عطسه‌هایی که بر اثر مجاورت با مواد آلرژی‌زا به وجود می‌آید،به کار می‌رود.
همچنین ممکن است آلرژی سبب خارش،آبریزش چشم (ورم ملتحمه،آلرژیکی چشم) و نشانه‌های آسم (آسم آلرژیک) شود. التهاب آلرژیکی پرده مخاطی بینی می‌تواند در تمام مدت سال وجود داشته باشد و یا صرفاً فصلی باشد.
التهاب آلرژیکی فصلی پرده مخاطی بینی
این حالت معمولاً در اثر مواد آلرژی‌زا مانند گرد و خاک خانه، جانوران انگلی موجود در گرد و خاک، کپک خارجی، موی حیوانات (بیشتر سگ و گربه)،و پر ایجاد می‌شود.برای شخصی که التهاب آلرژیکی دائمی پرده مخاطی بینی دارد، ناراحتی بینی در تمام طول سال وجود دارد.
سنین بروز نشانه‌های آلرژیکی بینی
نشانه‌ها ممکن است در هر سنی بروز کند، اما احتمال بروز آن در کودکان و نوجوانان بیشتر است،بروز نشانه‌های آلرژیکی بینی معمولاً در سنین بالاتر کاهش می‌یابد،اگرچه گرایش به آلرژی موروثی است،اما لازمه پیشرفت آلرژی،مجاورت با ماده آلرژی زا در دراز مدت می‌باشد.
معمولاً باید از دو یا سه سال مجاورت با محیط یا یک حیوان جدید،علائم بیماری در بینی شدت پیدا می‌کند.
چگونه آلرژی باعث ناراحتی بینی می‌شود؟
همانطور که قبلاً گفته شود،نشانه‌های آلرژی هنگامی روی می‌دهد که شخص با گرایش ارثی هنگام مجاورت با یک ماده آلرژی زای خاص مانند علفهای هرز یا گرد و خاک خانه دچار آلرژی شود.
پس از مدتی،شخصی مبتلا به آلرژی مقدار بیشتری پادتن IgE تولید می‌کند و این پادتن‌های IgE با مواد آلرژی‌زای خاص که نسبت به آنها تمایل دارند تماس پیدا می‌کنند، یاخته ماستوسیت واسطه‌های شیمیایی از قبیل هیستامین که موجب بروز نشانه‌های آلرژی می‌شود،آزاد می‌سازد.
هنگامی که این عمل در بینی صورت گیرد،به آن التهاب آلرژیکی پرده مخاطی بینی می‌گویند و هنگامی که در چشم صورت می‌گیرد،ورم ملتحمه چشم خوانده می‌شود،و اگر در مجاری تنفسی باشد، آسم آلرژیکی گفته می‌شود.

  • گرده‌های معلق در هوا موجب التهاب آلرژیکی پرده مخاطی بینی می‌شوند
    نشانه‌های آلرژیکی فصلی بینی در اثر گرده‌های سبک گیاهانی که توسط باد منتشر می‌شوند،ایجاد می‌گردد.
    گرده گیاهانی که توسط حشرات پخش می‌شود سنگین‌تر از آن هستند که در هوا معلق بمانند و در نتیجه ایجاد ناراحتی‌های بینی بکنند،مگر این که در اثر بوئیدن وارد مجاری تنفسی شوند.
    این موضوع بسیار اهمیت دارد،زیرا بسیاری از مردم در مورد گرده گیاهانی که موجب زکام حساسیتی می‌شود، دچار اشتباه هستند.
  • شرایط جوی و ساعات مختلف روز بر شدت نشانه‌های آسم تأثیر می‌گذارد.
    برای مثال،علفهای هرز در صبح زود گرده‌افشانی می‌کنند.
    این گرده همراه با باد پخش می‌شود. بنابراین بستن پنجره‌ها در هنگام خواب مفید است.
    پنجره‌های باز در یک صبح بادخیز پائیزی،موقعیّت مناسبی برای حمله نشانه‌های آلرژیکی ایجاد می‌کند. باران، گرد علفهای هرز را از میان می‌برد،اما رشد کپک قارچی را افزایش می‌دهد،که اغلب در اشخاصی که به قارچ انگلی آلرژی دارند، سبب تحریک نشانه‌های آلرژیکی می‌شود.

آلرژی بینی بیماری جدی گرفته نشده

به گزارش سلامت نیوز دکتر هدایت اکبری فوق تخصص آسم و آلرژِی با 18 سال کار وتجربه درزمینه آسم وآلرژی ، این مشکل را شایعترین بیماری مزمن تنفسی دانست وآن را ریسک فاکتوری برای ایجاد آسم و سینوزیت مزمن و پولیپ بینی می داند.
وی همچنین علائمی چون گرفتگی بینی،خلط پشت حلق، عطسه و آبریزش بینی را علائم آلرژی بینی عنوان کرد .
دکتر اکبری،آلرژی بینی را این گونه تشریح کرد

انواع مختلف آلرژی بینی:

  • آلرژی بینی گهگاهی 
  • آلرژی بینی پیوستهتقسیم بندی فصلی و یا دایمی از رده خارج می شود.
    تقسیم بندی شدت آلرژی بینی:
    براساس اختلالات در کیفیت زندگی، به خفیف و متوسط و شدید تقسیم بندی می کنند.
    سن شروع بیماری:
    آلرژی بینی در هر سنی را شروع می شود اما بیشتر در دوره نوجوانی بروز کرده و اوج سن داشتن این بیماری بین 20 تا 35 سالگی است.

افتراق آلرژی بینی با سرماخوردگی:

  1. طول دوره بیماری در سرماخوردگی حاد معمولا 3 تا 5 روز است خود محدود شونده بوده حالیکه در بیماری آلرژی بینی مزمن بیش از چندین هفته طول کشیده. ‌
  2. بیماری سرماخوردگی از لحاظ شدت بیماری، به صورت یکنواخت در طول شبانه روز بوده در حالیکه در آلرژی بینی تغییر شدت بیماری را در طول شبانه روز داریم
  3. سابقه بیماری:سرماخوردگی در ماهای سرد سال ممکن است بروز کند واز کسی بیماری گرفته وبه کسی هم خواهد داد در حالیکه آلرژی بینی در زمان بخصوصی از سال بروز می کند(سالهای قبل همین موقع مشکل مشابه داشته) واز کسی هم نگرفته ومسری هم نمی باشد.
  4. تب و سردرد و بدن درد در آلرژی بینی وجود نداشته ولی این علائم را در سرماخوردگی شاهد هستیم .
    نکته مهم:باید به خاطر داشته باشیم اگر سرماخوردگی طول بکشد باید آن را به حساب آلرژی بینی بگذاریم مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.

استراتژی درمان آلرژی بینی

درمان چند محوری شامل پرهیز و پیشگیری و آموزش در مورد آلرژی بینی انجام می گیرد مصرف آنتی هیستامین جدید 
استفاده از اسپری کورتون در آلرژی بینی یکی از راه های اصلی درمان بوده و درمان پیشگیرانه استفاده از این اسپری است بایستی آموزش صحیح استفاده از اسپری بینی به فرد مبتلا داده شود
به گرفتگی بینی و احتقان اهمیت بیشتری داده شود و حتی با قرص های آنتی هیستامین های جدید نیز این مشکل درمان نمی شود و این قرص ها برای برطرف شدن احتقان و گرفتگی بینی هیچ کارایی ندارد
در ثلث بیماران،بیماری آسم تشخیص داده شود و اقدام به درمان انجام گیرد
واکسن درمانی در آلرژی و آسم چگونه است و اینکه آیا این روش توصیه می شود: عمده بیمارانی که در دنیا این واکسن ها را دریافت می کنند آلرژی بینی دارند و برای تصمیم گیری برای واکسن درمانی شرایط خاصی را می طلبد که پزشک آلرژیست آن را مشخص می کند. 
نکته بسیار مهم که باید به آن توجه شود این است که در بیماریهای آسم وآلرژی پیشگیری نه تنها مقدم بر درمان بلکه اصل درمان است.

ارتباط آسم با آلرژی بینی:

این دو بیماری دو طرف یک طیف هستند و این ارتبا ط به قدری قوی است که عده ای معتقدند کلا یک مسیر هوایی و یک بیماری می باشند ولی هر گاه بیشتر قسمت فوقانی تنفسی درگیر شود آلرژی بینی گویند و هنگامی که بیشتر قسمت تحتانی تنفسی درگیر شود آسم گویند وبطور عملی وبالینی ثلث بیماران آلرژی بینی آسم بالینی دارند و80%آسمی ها هم آلرژی بینی دارند که احتیاج به درمان مخصوص بینی دارند.

مهمترین اقدامات برای درمان آلرژی بینی چیست؟
درمان آلرژی بینی،دارای سه مرحله است.مرحله نخست شناخت ماده حساسیت زا(به روش تست پریک یااندازه گیری آن در خون)ودوری گزیدن از آن است.
روشهای متعددوموثری برای کاهش موادحساست زای داخل خانه مانند گردوغبارمایت،پشم وموی حیوانات خانگی،قارچهاوکپکهای موجود درمحلهای مرطوب خانه وسوسک وجوددارد.
برای کاهش برخورد باموادحساسیت زای خارج خانه ،مانند گرده گیاهیان وقارجها بهتراست درساعتهایی که این مواد بیشترین تراکم را درهوادارند(بین ساعت 11صبح تا3بعدازظهر)فرددرخانه بماند وبیرون نرود.
اگربارعایت این مواردهمچنان علایم آلرژی باقی بماند،مرحله دوم دردرمان این بیماران،استفاده از داروست.داروهای مختلفی برای درمان آلرژی بینی وجوددارد.دربرخی ازمواردکه علایم بیمارشدیداست،ممکن است به ترکیب چنددارونیازباشد.چنانچه پرهیزازموادحساسیت زاودرمان دارویی موثرنباشد،مرحله سوم ،انجام "واکسن درمانی" یا"ایمونوتراپی"است.

سرما خوردگی یا آلرژی بینی

در بسیاری از فرهنگ‌ها،الرزی را در اصلاح، سرماخوردگی به حساب می‌آورند و حتی نام دیگر الرژی بینی را ”زکام تابستانه“ نامیده‌اند.شناسائی این دو از یکدیگر برای همه مردم،مفید می‌باشد.
شباهت‌ها:هر دو،آب ریزش بینی عطشه،گرفتگی بینی و سرفه، گلودرد و خستگی دارند؛ سوزش بینی در هر دو دیده می شود.

تفاوت‌ها:

علامت‌های بالینی: تب و درد عمومی بدن، مخصوص سرما خوردگی می‌باشد و به هیچ وجه در آلرژی دیده نمی‌شود. درگیری چشم‌ها در آلرژی بینی،بسیار بیشتر ازسرماخوردگی است.خارش بینی در سرماخوردگی دیده نمی‌شود.
سیر بالینی: سرماخوردگی به طور معمول 3 تا 7 روز می‌باشد و به ندرت به 10روز می‌کشد؛ ولی الرژی بینی به طور آلرژی به طور معمول بعد از 2 تا 3 هفته جدی می‌شود و بیمار به پزشک مراجعه می‌کند؛ یعنی در سرما‌خوردگی، بیمار سریع‌تر دنبال درمان می‌گردد.علامت‌های سرماخودگی در تمام شبانه روز، یکسان می‌باشد. ولی الرژی بینی، حالت حمله‌ای دارد و در اوایل صبح و غروب بیشتر می‌باشد. بین حمله‌ها، بیمار بدون نارو، نرمال است سرماخوردگی، یک بیمار حاد محسوب می‌شود ولی الرژی بینی، مزمن می‌باشد.
عوارض: سرماخوردگی به طورمعمول عارضهٔ خاصی ندارد،هر چند اضافه شدن عفونت در گوش یا سینوس به دنبال سرماخوردگی، ممکن است پیش آید که آن هم در افرادی با زمینهٔ آلرژی یا انحراف یا نقص سیستم ایمنی و..مطرح است.اصطلاح‌هائی چون سرماخوردگی مزمن یا سرماخوردگی مکرر،معنادار نمی‌باشند و در صورتی که در بیمار، عوارض سینوزیت باعث مزمن شدن علائم گردد. دیگر سرماخوردگی نیست و همان سینوزیت می‌باشد، افرادی که آلرژی بینی دارند، آلرژی به سینوس، حلق، حنجره و گوش میانی توسعه می‌یابد. در مواردی نیز آسم در این افراد ایجاد می شود.
عوامل: سرماخوردگی به علت ویروس ایجاد می‌شود و ویروس‌ها قابل شناسائی هستنند و حتی قابلیت تکثیر شدن در محیط آزمایشگاهی را دارند و نوعی موجودات زنده محسوب می‌شوند، ولی علت آلرژی بینی، ”آلرژن ها“ هستنند که زنده نمی‌باشند و قابل تکثیر هم نیستند. از بافت و ترشح‌های بینی در سرماخوردگی می‌توان ویروس‌ها را جدا کرد، ولی ”آلرژن‌ها“ قابل جدا کردن از این بافت نمی‌باشند.
مسری بودن: سرماخوردگی بسیار مسری می‌باشد و به سرعت همه در خانواده، مبتلا می‌شوند؛ ولی آلرژی بینی،ممسری نمی‌باشد و اگر هم به علت ارثی بودن فرد دیگری مبتلا شود، حالت‌ها و علامت‌های بیماری با یکدیگر فرق می‌کنند.
فصل: سرماخوردگی به طور معمول در پائیز و زمستان بیشتر است،ولی آلرژی بینی در تمام فصل‌ها شایع می‌باشد.
سابقه: تماس با افرادی سرماخورده در یکی دو روز گذشته،برای شروع سرماخوردگی کافی است.مواجه شدن با گرده گیاهان با خوردن غذای خاص با استفاده از عطر مواد شیمیائی در فاصله چند ساعت قبل از شروع علائم در آلرژی بینی،کمک کننده می‌باشد. افراد دچار آلرژی بینی،ممکن است سابقه علائم مشابه در همین مواقع در سال قبل داشته است و یا سابقه کهیر،اگر ما و یا اسم در دوره‌ای از عمر خود داشته باشند.
تصور بیمار: احساس بیمار در موارد سرماخوردگی و آلرژی بینی با هم متفاوت می‌باشد. این احساس،ناشی از تجربهٔ افراد از بیماری‌های قبلی نیست.
سرماخوردگی با استراحت خوب می‌شود. ولی استراحت در در درمان آلرژی بینی نقشی ندارد.درمان‌های خانگی سرماخوردگی بر آلرژی بینی اثری ندارد. آنتی هیستامین‌ها در آلرژی بینی، به طور کامل علامت ها را کنترل می کنند؛ولی در سرماخوردگی اثر محسوسی ندارد. استامینوفن ( مسکن‌ها )، غرغرهٔ آب نمک یا عسل و آب لیمو که در سرما‌خوردگی موثر می باشد، در آلرژی بینی موثر نیست.اسپری کیومولین و کورتون (استیروئید) در سرماخوردگی جائی ندارند.
پیشگیری:شست و شو دست ها و ماسک زدن و دوری کردن از افراد سرماخورده درسرماخوردگی،بسیار موثر است؛ ولی دوری از ”آلرژن‌ها“ سخت تر است.
و همیشه امکان پذیر نمی‌باشد. واکسن ضد آنفلوانزا برای ویروس‌های آنفلوانز تاد حدودی موثر می باشد،ولی بر ویروسهای سرما خوردگی و با آلرژی بینی اثری ندارد.