به نوعی از درماتیت گویند که در آن چه مستقیم وچه غیر مستقیم تماس با موادی منجر به التهاب پوست گردد که بر کیفیت زندگی وشغل ودرآمد فرد وجامعه موثر است برخلاف اگزماها( درماتیت آتوپیک ولیکن سیمپلکس و.. )این نوع بیماریهای پوست عامل بیرونی واضحی دارد ودرماتیت شغلی یا درماتیت تماسی پروتینی نام های دیگر آن هستند ولفظ اگزما برای تماسی به کار نمی برند.
بیشترین آلرژی به زیورآلات در اثر حساسیت به فلز نیکل است.
نیکل به طور رایج در ساخت بسیاری از زیورآلات و بدلیجات مورد استفاده قرار می گیرد.
در زیورآلاتی که زیاد گران قیمت نمی باشند، فلز نیکل به عنوان فلز پایه استفاده شده و سپس از فلز طلا و یا نقره به عنوان روکش استفاده می شود. بسیاری از مردم تصور می کنند به طلا یا نقره حساسیت داشته در حالیکه در حقیقت به نیکل آلرژی دارند.
اگر از فلز نیکل به مقدار اندک هم در زیورآلات و بدلیجات استفاده شده باشد، در افراد مستعد به بروز بیماری های آلرژیک، همان مقدار اندک نیز می تواند باعث بروز واکنش های آلرژیک در فرد شود.
البته باید به خاطر داشت استفاده از فلز نیکل در گوشی تلفن همراه، عینک، سکه ها، زیپ ها، کمربند و سگک ها و یا کلیدها نیز ممکن است استفاده شده باشد.
در افراد مبتلا به آلرژی به زیور آلات و بدلیجات (بخصوص فلز نیکل)، بیماری درماتیت (ویا اگزما) در نواحی از پوست که در مجاورت با فلز حاوی نیکل بوده است، ایجاد می گردد.
شایع ترین نواحی ایجاد واکنش های آلرژیک به زیورآلات، لاله گوش (استفاده از گوشواره)، انگشتان (استفاده از انگشتر و حلقه)، دور گردن (استفاده از گردنبند) می باشند.
در صورت حساسیت و آلرژی به زیورآلات نواحی نامبرده شده دچار خارش، قرمزی و خشکی و احتمال دارد این واکنش ها با ایجاد تاول (درماتیت حاد) همراه باشند.
همچنین در اثر مجاورت طولانی مدت با فلز بکار رفته در زیورآلات و بدلیجات، پوست در ناحیه تماس ممکن است ضخیم و تیره رنگ (درماتیت مزمن) شود.
به طور معمول خلوص زیورآلات ساخته شده از طلا با معیار “عیار” سنجیده می شود.
طلای 24 عیار کاملا خالص بوده و فقط حدود 0/1 درصد از فلزات دیگر در آن بکار می رود.
طلای 18 عیار از حدود 75 درصد طلا و 25 درصد فلزات دیگر تشکیل شده است.
سازندگان زیورآلات و جواهرات ازفلزاتی نظیر نیکل، مس و یا نقره برای تغییر درسختی طلا، تغییر رنگ و یا تراشکاری، استفاده می نمایند.
بنابراین بیماران مبتلا به حساسیت و آلرژی به نیکل باید پیش از پوشیدن زیورآلات و جواهرات از جنس طلا، نقره و سایر فلزات گرانبها از عدم استفاده از نیکل در آنها مطئمن شوند.
شایان ذکر است اگرچه روکش بعضی از زیورآلات ساخته شده از نیکل می توانند از طلا و یا نقره و پلاتین ساخته شده باشند اما بعد از ماهها و یا سالها استفاده، به تدریج روکش زیورآلات مزبورساییده شده و پوست فرد بیمار با فلز نیکل تماس یافته و به سرعت واکنش نشان می دهد.
شایان توجه اینکه با نگاه کردن به زیورآلات و بدلیجات نمی توان از عدم وجود فلز نیکل در آن اطمینان حاصل نمود! باید همیشه این فرض را محتمل دانست که در اغلب و تقریبا همه زیورآلات معمولا ممکن است مقدار اندکی فلز نیکل وجود داشته باشد.
فقط در زیورآلات کاملا استیل (جراحی)، طلای 24 عیار، نقره و یا پلاتین خالص احتمال استفاده از نیکل بسیار پایین بوده و یا به طور کلی استفاده نمی شود.
به طور کلی آلرژی به فلز نیکل شایعترین حساسیت و آلرژی به فلزات در انسان می باشد.
درماتیت تماسی آلرژیک و واکنش های وابسته به آن به زیورآلات و بدلیجات در مرد و زن و همچنین در هر سنی بروز می یابد.
در اغلب موارد بیمار در هر سنی که به فلزات، بخصوص فلز نیکل، حساسیت نشان دهد ممکن است این آلرژی و حساسیت برای سالها همراه شخص باقی بماند.
شایان ذکر است گاهی در بعضی موارد با تماس کوتاه مدت با فلز نیکل احتمال دارد فرد دچار درماتیت تماسی آلرژیک شود.
با این وجود ممکن است در بعضی موارد دیگر واکنش های آلرژیک پس از سالها تماس با زیورآلات از جنس نیکل به طور ناگهانی در شخص بروز یابند.
به طور کلی شیوع آلرژی به فلز نیکل در خانم ها بیشتر از آقایان است که عامل آن می تواند استفاده بیشتر خانم ها از زیورآلات و بدلیجات باشد.
به طور کلی شناسایی دقیق فلز محرک واکنش های آلرژیک در فرد به طور رایج با روش های تشخیصی پوستی (Patch test) صورت می گیرد.
بنابراین متخصص آسم و آلرژی در این روشها به طور کاملا کنترل شده ناحیه کوچکی از پوست بیمار را با فلز محرک مشکوک مجاور نموده و پس از زمان مشخص ناحیه تماس با فلز مورد آزمایش از نظر ایجاد واکنش های آلرژیک پوستی مورد بررسی قرار می گیرد.
براساس قانون کلی در کنترل بیماری های آلرژیک، بهترین روش برای پیشگیری و کنترل حساسیت و آلرژی به زیورآلات بخصوص زیورآلات حاوی فلز نیکل، اجتناب از تماس با اینگونه فلزات می باشد.
بنابراین در صورت واکنش با این زیورآلات باید به سرعت از تماس آنها با پوست جلوگیری نمود.
منبع :سایت شبکه جامع آلرژی (allergycomnet.ir)