موادی که به طور شایع موجب بروز یا شدت یافتن اگزما میشوند عبارتاند از:
لوازم آرایشی و بهداشتی و دارویی
- لوازم آرایشی ، بهداشتی معطر
- عطر ، ادوکلن و ...
- لوازم آرایشی _ بهداشتی محرک (رنگ مو) ...
- صابونهای معطر
- لوازم آرایشی و بهداشتی غیراستاندارد.
- مواد شوینده پاککننده مانند پودرها و مایعات که برای شستشوی ظروف و لباس مورد استفاده میشوند. این مواد علاوه بر ایجاد حساسیت پوستی، زمینه بروز سرطانهای پوستی را نیز میتوانند فراهم کنند.
مواد شیمیایی و سنتتیک
- لاستیکها: مواد موجود در لاستیکها ، موجب بروز التهاب و اگزما در پوست میشوند. از تماس پوست با این مواد باید دوری کرد در صورت امکان ، در زیر دستکش ظرفشویی ، دستکش نخی ضد حساسیت باید پوشید.
دستکشهایی که از جنس لاتکس ساختهشدهاند میتوانند عامل بروز حساسیت پوستی باشد. حساسیت به این نوع دستکش ، به ویژه در میان کارکنان بهداشتی- درمانی و بیمارستانها دیده میشود. - مواد سوختی: تماس مستمر پوست بدن با موادی چون نفت و بنزین ، زمینه بروز اگزما را فراهم میسازد.
گاز فرمالدئید: این گاز از چسب و لوازمی چون مبلمان چوبی آزاد و متصاعد میشود. و میتواند به بروز ضایعات اگزمایی منجر شود. این گاز باعث تحریک چشم ، بینی و گلو (ریزش اشک ، آبریزش از بینی ، عطسه ، سرفه و غیره) شده و همچنین سردرد و حالت تهوع نیز ایجاد میکند.
فلزات
امروزه استفاده از وسایل فلزی روکش شده با نیکل و کروم ، بسیار رواج دارد.
لوازمی مانند سنجاق قفلی ، زیپهای فلزی ، دکمههای فلزی ، قلاب کمربند و ... همگی با فلز حساسیتزای نیکل روکش شده است و یکی از مهمترین عوامل بروز اگزما و تشدید آن ، به ویژه در خانمها محسوب میشوند.
زیورآلاتی که به تازگی با عنوان نقره آلمانی ، سیلور و تیتانیوم به فروش میرسند، دارای مقادیر قابلتوجهی فلز نیکل بوده و موجب بروز اگزما میشود.
و در صورتی که مزمن شود، ممکن است به سایر نقاط پوست نیز سرایت کند.
توجه به محل بروز حساسیت و وسیلهای که به طور مستقیم با آن ناحیه در تماس بوده برای تشخیص این نوع حساسیت بسیار موثر است.
و گاهی فلزاتی مانند طلا و نقره نیز میتوانند عامل بروز اگزما باشند.
مواد موجود در محیط
گرد و غبار منزل (که بعضاً حاوی مواد دفعی جانور بسیار کوچکی با نام مایت Mite است) در صورت تماس با پوست و به ویژه پوست دست ، موجب بروز اگزما و یا بدتر شدن آن میشود. سیمان و سایر مواد مشابهی که در ساختمانسازی به کار میروند و برخی از گیاهان نیز از جمله این مواردند.
مواد غذایی
تماس پوست بدن با موادی چون عصاره گوجهفرنگی میتواند به بروز اگزما و یا بدتر شدن آن منجر شود برخی از مواد خوراکی نظیر آجیل و مغزها (مغز فندق ، بادامزمینی و غیره) تخممرغ، گندم، شیر، یا غذاهای دریایی میتوانند به بدتر شدن اگزما کمک کنند.
سایر عوامل
- استرس
- سابقه بیماری آلرژیک مثل تب یونجه، آسم، یا واکنش دارویی
- پارچههای دوختهشده از الیاف مصنوعی که عرق بدن را به دام اندازند.
- تغییرات شدید آب و هوا از نظر رطوبت،سرما یا گرما (خصوصاً وقتی تعریق زیاد شود).
در نهایت یکی از عوامل مستعد کننده بروز اگزما،شستشوی مکرر دست با موادی چون صابون است.این مواد با از بین بردن چربی طبیعی و لایه محافظ پوست،موجب حساس شدن پوست بدن نسبت به مواد خارجی و مستعد کننده بروز اگزما میگردند.عدم استفاده از دستکش هنگام استفاده از این مواد ، علل شیوع اگزما در میان خانمهاست.