انواع قطره های بینی

1. lrrigant (شست و شو دهنده)

سدیم کلراید (رینوسالین)

2. کورتیکو استروئیدها

بتامتازون

3. آگونیست های گیرنده ی آلفا و ضد احتقان

فنیل افرین

نفازولین

دسته اول (سدیم کلراید)

برای تامین رطوبت حفره های بینی و شست و شوی آن به کار می رود. از طرفی می تواند باعث انبساط راه های تنفسی نیز بشود.

می تواند هر 4 ساعت 3-2 قطره در هر حفره بینی استفاده شود. مصرف از راه بینی عارضه ی چشمگیری ندارد.

دسته دوم (بتامتازون)

این دارو با کاهش فعالیت سیستم ایمنی و کاهش فعالیت عوامل التهاب زا، به رفع التهاب در بینی و راه های تنفسی کمک می کند. میزان مصرف بسته به تشخیص پزشک در مورد میزان التهاب، متفاوت می باشد.

به دلیل جذب سیستمیک که از راه مخاط بینی، عوارض سیستمیک چندانی ندارد اما خشک شدن محیط بینی یک از عوارض مهم موضعی دارو می باشد.

دسته سوم (فنیل افرین و نفازولین)

این دسته با تأثیر برگیرنده ی آلفا که در آرترویل های محیط بینی موجود می باشد، به انقباض عروق ناحیه تنفسی کمک می کند و به این ترتیب ترشح مخاط را کاهش می دهد و احتقان را برطرف می کند.

همانطور که از نام دسته پیداست، این داروها برای رفع احتقان بینی حلق و نواحی تنفسی فوقانی به کار می روند.

قطره ی 0.05% نفازولین هر 6 ساعت و به مقدار 2-1 قطره در هر حفره ی بینی استفاده می شود. اما داروی بدون نیاز به نسخه برای رفع احتقان بینی، قطره ی 0.25% و 0.5% فنیل افرین می باشد.

عارضه ی خاصی نمی توان برای قطره های ضد احتقان بینی ذکر کرد به جز چندین مورد مانند عطسه و آبریزش بینی که گاهی ممکن است رخ دهد. ولی نکته ی مهمی که باید در مورد تمامی قطره ها و اسپری های بینی ضد احتقان رعایت کرد این است که مصرف بیش از 3 روز آنها مجاز نمی باشد. دلیل این امر این است که در اثر مصرف بیش از 3 روز این داروها تغییراتی در مویرگهای ناحیه ی بینی رخ می دهد که موجب پدیده ای به نامrebound congestion می شوند که عملاً نوعی احتقان پایدار و مقاوم می باشد. یعنی دیگر دارو نه تنها باعث رفع احتقان نمی شود که حتی احتقان را باز می گرداند. عموماً این احتقان بدون عطسه و آبریزش بینی می باشد. اشتباه مهمی که بیمار در این حالت انجام می دهد، ادامه دادن مصرف داروی ضد احتقان است که موجب می شود وضعیت بدتر و بدتر شود. برای رفع این حالت گاهی استفاده از اسپری بینی نرمال سالین کمک کننده می باشد. اما به شرطی که این اسپری حاوی مواد ضد احتقان نباشد. بلافاصله پس از بروز علائم rebound congestion، داروی ضد احتقان باید قطع گردد. فاصله قطع دارو تا رفع علائم، ممکن است برای برخی بیماران زمانی طولانی باشد. بنابراین بهترین کار این است که از ابتدا داروهای ضد احتقان را بیشتر از 3 روز مصرف نکنیم.