اقدامات لازم جهت پیشگیری از گزش حشرات

حشرات داخل ساختمانها و اتاقها را با بکار بردن دائمی و مرتب حشره کشهایی که به صورت اسپری وجود دارد یا نوارهایی که به مواد حشره کش آغشته شده است باید از بین برد.

خانواده‌هایی که حیوانات اهلی در خانه نگهداری می‌کنند باید توجه داشته باشند که ممکن است حشرات مختلف که روی پوست حیوان زندگی می‌کنند از روی حیوان بلند شده و روی پوست کودک بنشیند. بنابراین نگهداری حیوانات اهلی در خانه باید توام با رعایت بهداشت حیوان باشد.

اگر در محل سکونت خانواده‌ای درختان زیادی وجود دارد، چون حشرات مختلف در شکاف درختان و گیاهان زندگی می‌کنند، باید در حالی که برای کودک لباس بلند و سفید یا آبی کم رنگ پوشانده‌اند، او را برای بازی و یا ورزش به محیط خارج بفرستند.

در مناطقی که حشرات زیاد است مالیدن داروهایی به پوست بدن کودک حشرات را از او دور می‌کند. ولی باید توجه کرد که مالیدن دائم این مواد خود سبب حساسیت و پیدایش بثورات خواهد شد.

مگس‌ها و پشه‌ها

نیش این حشرات مزاحم، ممکن است باعث ناراحتی شما شود. پس کارهای زیر را انجام دهید:

محل نیش را ضد عفونی کنید: مگس و پشه می‌توانند باعث گسترش بیماری‌ها شوند. بنابراین محل نیش را کاملاً با آب و صابون بشویید و از یک ماده‌ی ضد عفونی کننده استفاده کنید.

به محل گزش، آسپیرین بمالید: بعضی پزشکان، یک درمان غیر معمول با آسپیرین را برای توقف التهاب توصیه می‌کنند. به محض گزش حشره، پوستتان را خیس کنید و یک قرص آسپیرین روی آن بمالید. این کار در کسانی که به آسپیرین حساس هستند، نباید انجام شود.

از خارش نجات پیدا کنید: نیش مگس‌ها و پشه‌ها موجب تورم و خارش شدیدی می‌شود که می‌تواند سه یا چهار روز ادامه یابد. در این موارد، توصیه‌های زیر را عمل کنید:

- آنتی هیستامین خوراکی.

- محلول کالامین.

- بسته‌های یخ.

- جوش شیرین؛ یک قاشق چای‌خوری از آن در یک لیوان آب حل کنید، یک تکه پارچه را در محلول بیندازید و روی محل گزش 20 - 15 دقیقه نگه دارید.

در پیشگیری جدی باشید: ممکن است شما بتوانید جلوی نیش زدن حشرات را بگیرید. پس به یاد داشته باشید که هر چه هوا گرم‌تر باشد، پشه‌ها و مگس‌ها فعال‌ترند. مخصوصاً پشه‌ها در مناطق مرطوب مثل آبگیرها و مرداب‌ها بسیار بیش‌ترند. بعضی از آن‌ها هم در غروب‌ها، اطراف چراغ بیرون خانه جمع می‌شوند.

کلرید تیامین(نوعی ویتامین B): به صورت خوراکی مصرف می‌شود. این ویتامین B، باعث دفع حشرات از طریق حضور در پوست می‌شود؛ البته این ماده ممکن است در بعضی افراد باعث خارش، کهیر و قرمزی شود.

روغن حمام: بعضی از روغن‌های حمام اثر دفع کنندگی دارند.

روی: بعضی پزشکان، مصرف روزانه‌ی حداقل 60 میلی گرم روی را به عنوان ماده‌ی دافع طبیعی توصیه می‌کنند. البته باید بدانید که حداقل یک ماه طول می‌کشد تا اثر روی، در بدن شما ایجاد شود.

•نیش کنه و ساس

بعضی انواع این حشرات عفونت را منتقل می کنند و نیش آنها حاوی باکتری است که در انسان بیماری ای به نام Lyme disease و یا بیماری دیگری به نام تب خالدار کوهستان ایجاد می کنند.

بعد از نیش زدن حشرات چه باید کرد؟

با ناخنهای انگشتان یا با مو چین حشره را از محل گزش دور کنید.

اگر خود حشره یا کیسه سم حشره روی پوست وجود دارد، بدون آن که به حشره یا کیسه سم او فشار آورید و آن را له کنید، آن را از محل گزش دور کنید. زیرا اگر حشره له شود یا به کیسه سم او فشار وارد شود مقدار بیشتری سم داخل پوست می‌رود.

برای کم کردن درد ، مقداری یخ روی محل گزیدگی قرار دهید یا اینکه پارچه تمیزی را با آب سرد مرطوب کرده و روی محل گزیدگی قرار دهید، درد مزبور پس از چند دقیقه کمتر خواهد شد.

برای جلوگیری از خارش ، گلوله پنبه را در محلولهای نرم کننده کالامین خیس کرده و روی محل گزیدگی بگذارید.

اگر محل گزیدگی ورم و خارش شدید دارد. چون داروهای آنتی هیستامین خوراکی ورم و خارش را کم می‌کند، می‌توان از آن استفاده کرد.

بعضی از مواقع هنگامی که سم حشرات با پوست بدن تماس پیدا می‌کند، در محل تماس تاول ایجاد می‌شود و کودک سوزش شدیدی در محل تاول احساس خواهد کرد. در چنین شرایطی مالیدن محلول آمونیاک به محل تاول سبب خنثی شدن مایع تاول و مالیدن پماد ، درد و سوزش را کاهش خواهد داد.

برای جلوگیری از عفونت ، باید محل گزیدگی را با ماده ضدعفونی یا با صابون شستشو داد. برای رهایی از خارش محل گزیدگی ، خمیری از نشاسته و جوش شیرین تهیه نمایید و روی محل گزیدگی قرار دهید یا محلول طبی کالامین به محل گزیدگی بمالید. در صورتی که گزیدگی متعدد باشد پزشک معمولا داروی آنتی هیستامین تجویز می‌کند که اثر ضد خارش دارد. پدر و مادر می‌توانند قبل از خوابیدن کودک خود یک قاشق از شربت آنتی هیستامین به او بدهند.

خود امدادی:

1- در مناطق جنگلی یا پوشیده از علف، کفش، شلوار بلندی که مچ آن داخل جوراب جمع شود و بلوزهای آستین بلند بپوشید.

2- محل زندگی خود را از وجود برگ ها و خاشاک تمیز کنید و قطعات چوب را در محل آفتابگیر بگذارید.

3- پس از هر بار گردش در جنگل لباس های خود را دقیقاً بررسی کنید و تعویض کنید، فوراً دوش بگیرید زیرا کنه قبل از گزش چند ساعت روی پوست می ماند. حیوان خانگی خود را دقیقاً بررسی کنید.

4- از زداینده های حشره مانند DEET یا Permethrin مطابق دستورالعمل روی جعبه استفاده کنید.

5- چنانچه کنه یا ساس یافتید با کمک موچین از ناحیه سر یا دهان آن را بگیرید و از پوست جدا کنید. مواظب باشید آن را فشار ندهید یا له نکنید. در محل پماد ضد عفونی مصرف کنید.

6- اگر دچار کهیر و یا حالت ناخوشی شدید چنانچه بتوانید کنه یا ساس گزنده را به مطب پزشک ببرید.

7- برای از بین بردن کنه یا ساس آن را یا بسوزانید یا دفن کنید یا در توالت انداخته آب فراوان روی آن بریزید.

کنه‌ها

برای کنه مهم نیست که کدام جانور غذایش را تأمین کند.انسان، غذای خوبی برای این حشره است.

اگر یکی از این حشرات به شما چسبید، این کارها را می‌توانید انجام دهید:

حشره را بردارید: کنه‌ها می‌توانند آرواره‌های ریز خود را درون پوست فرو ببرند و به قیمت از دست دادن زندگی‌شان آن را نگه می‌دارند. تلاش برای دور کردن این حشره، مثل تلاش برای دور کردن یک مگس، هیچ فایده‌ای ندارد و اگر تلاش کنیم که به زور، این حشره را بکنیم، قسمت‌های دهانی این حشره در پوست می‌ماند و باعث عفونت می‌شود.

با یک موچین به آرامی کنه را بیرون بکشید. مراقب باشید این کار را به سرعت انجام ندهید. اگر موفق نشدید، یک کبریت روشن، پشت کنه نگه دارید، شاید گرما باعث خارج شدن کنه شود. اگر موچین در دسترس شما نیست می‌توانید یکی از روش‌های زیر را امتحان کنید:

تحریکش کنید: می‌توانید از لاک ناخن و یا قطره پارافین استفاده کنید. این مواد باعث بسته شدن منافذ تنفسی ریز کنه می‌شوند.

روش بنفرادو را امتحان کنید: یک سوزن بزرگ بردارید و با شعله‌ی آتش آن را گرم کنید. طرف صاف تیغه‌ی چاقو را زیر شکم کنه قرار دهید و نوک سوزن داغ را پشت جانور بگذارید، به طوری که حشره بین چاقو و سوزن کباب شود. هنگامی که پاهای حشره به علت گرما، شروع به تکان خوردن کرد، تیغه‌ی چاقو را نود درجه بچرخانید تا کنه روی سرش بایستد. با حفظ همان حالت قبلی، حشره را از محل چسبندگی به بالا بکشید.

محل را کاملاً تمیز کنید: هنگامی که کنه را جدا کردید، محل گزش را با آب و صابون بشویید. سپس از ید و یا دیگر مواد ضدعفونی کننده برای جلوگیری از عفونت استفاده کنید.

هوشیار باشید: اگر چه بیشترین میزان کنه در اوایل تابستان است، ولی از اول بهار تا پاییز، این حشره‌ها خطرناک هستند. هرگاه به مناطق جنگلی و یا پر گیاه حتی تپه‌های پر از گیاه رفتید، احتیاط‌های زیر را به یاد داشته باشید:

- اگر می‌خواهید بفهمید که آیا در یک منطقه، کنه وجود دارد، یک پارچه سفید را با نخ ببندید و آن را بین گیاهان و بوته‌ها بچرخانید، اگر کنه‌ای وجود داشته باشد به پارچه می‌چسبد.

- اگر به یک منطقه‌ی پر از کنه می‌روید، پوست خود را کاملاً بپوشانید.

- قبل از رفتن به رختخواب، بدن خود را به دقت وارسی کنید. بعضی از گونه‌های این حشره، بسیار ریز هستند و ممکن است از چشم شما دور مانده باشند.

منابع:شبکه ملی مدارس رشد و پایگاه جامع اطلاعات پزشکی